Wetenschappers en docenten moeten vaak aanstellingen stapelen om rond te komen. Ook Veni-beurswinnaar Carlo Ierna sprokkelt zijn uren bijeen.
“Ik had niet verwacht dat het zo zwaar zou zijn.” Begrijp hem niet verkeerd. Docent filosofie Carlo Ierna is niet verbitterd of zelfs maar een beetje zuur. Maar eerlijk gezegd had hij wel gedacht dat hij nu, op zijn veertigste, eindelijk klaar zou zijn met de wetenschappelijke baantjescarrousel. En hij is de enige niet. Volgens actiebeweging WOinActie moeten wetenschappers en docenten steeds vaker kleine, tijdelijke aanstellingen combineren.
In plaats van één vaste aanstelling heeft Ierna er nu drie. Waarvan slechts eentje, een aanstelling van 0,23 fte aan de VU, vast is. Deze combineert hij met een onderwijsaanstelling van 0,1 fte in Leiden en 0,4 fte voor onderzoek aan de Radboud Universiteit Nijmegen, daar werkt hij aan een Europees project over kunstmatig intelligente hersenimplantaten.
Twaalf baantjes
‘Toen ik een Veni-beurs kreeg, dacht ik dat dat deuren zou openen’
“In de drie jaar na de afloop van mijn Veni-beurs heb ik twaalf zeer korte of heel kleine tijdelijke onderwijsbaantjes gehad. Ik heb bij alle klassieke brede universiteiten in Nederland, behalve de UvA, gewerkt. En ik sluit niet uit dat dat nog gaat gebeuren.” Met een verwijzing naar Pokemon grapt hij: “You’ve gotta catch them all.”
Na zijn promotie in 2009 werkte hij enkele jaren als postdoc. “Toen ik in 2012 een Veni-beurs kreeg, dacht ik dat dat deuren zou openen.” Dat onderzoek ging over het ideaal van ‘filosofie als wetenschap, een project in de School van Brentano’. Na het aflopen van dit beursonderzoek in 2016 bleek dat niet het geval. Twee keer kwam hij ver in het Vidi-traject, maar die greep hij net mis.
Bijna seizoenswerk
Daarna volgde een spectaculaire reeks van tijdelijke aanstellingen. “Meestal krijgt iemand een vrijstelling voor het onderwijs en ben ik de vervanger. Dat wordt er niet altijd bijverteld, maar je weet wel vrij zeker dat er geen toekomst is.” Luchtig: “Mijn aanstellingen hebben een kortere houdbaarheidsdatum dan een pak pasta.” Bijkomend probleem is dat de uren die hij maakt erg weinig zijn. “De kleinste was ooit 0,07 fte. In Leiden heb ik nu 0,1 fte, maar dat wordt over een jaar uitgesmeerd. Dus sta ik wekelijks drie uur voor de klas. Daar komt ook nog reistijd bij. Ik heb behoefte aan meer uren per keer. Dit is bijna seizoenswerk, ik ben een draaideurdocent.”
Al die kleine, tijdelijke aanstellingen maken bijvoorbeeld geen indruk op een bank als Ierna over een hypotheek wil praten. “Laatst overwogen we om te verhuizen. Maar de bank ziet alle aanstellingen als leuke bijbaantjes. En die vaste 0,23 fte is voor hen een aanfluiting.”
Collega’s steunen en motiveren
Waarom Ierna zijn verhaal doet? Zeker niet om eens lekker te klagen. Hij wil andere wetenschappers in dezelfde positie steunen en motiveren om hun recht te halen. “Zo heb ik die vaste aanstelling aan de VU zelf aangezwengeld. Veel mensen zijn bang dat als je stennis schopt iedereen je als moeilijk gaat aanmerken. Mensen in mijn positie voelen zich kwetsbaar. De kans op een baan hangt erg af van je verhouding met je leidinggevende.”
‘De bank vindt mijn vaste 0,23 fte een aanfluiting’
Door actiegroep WOinActie voelde hij zich gesteund om een vaste aanstelling te vragen. “Dat ging niet vanzelf, ik heb wel een beetje moeten pushen. Dit was mijn vierde tijdelijke contract aan de VU in korte tijd. Toen ben ik bij de vakbond gaan informeren of ik geen recht op vaste aanstelling had. Gelukkig was de hoogleraar erg begripvol.”
Drie keer bureaucratie
Met een patchwork aan functies is het voor Ierna lastig om samenhang in zijn carrière aan te brengen. “Het heeft weinig met elkaar te maken. Door al die aaneenschakeling van posities heb ik ook nooit de kans gehad om promovendi te begeleiden of een groep te leiden. Laatst had ik in één week ontwikkelingsgesprekken aan twee universiteiten. Maar daar kan ik niets mee. Dan wordt me gevraagd waar ik mezelf over vier jaar zie. Terwijl ik over een paar maanden alweer ontslagen word.”
Werken aan drie universiteiten levert als ‘bonus’ ook nog drie verschillende bureaucratische apparaten op. “Ik werk niet alleen met Canvas, maar ook met Bright Space en Blackboard. Ik moet van drie universiteiten mijn mail checken en mijn agenda inzien. Elke aanstelling is bij de twee andere universiteiten als bijbaan geregistreerd. En als ik een buitenlandse reis maak, weet ik niet of mijn vrijstelling ook bij de andere universiteiten geldt.” Hij lacht: “Als ik mijn onkosten vervolgens bij alle drie zou declareren, zou niemand het doorhebben.”
Beurzen blijven aanvragen
De universiteiten houden bij de planning van hun onderwijs geen rekening met Ierna. Er wordt heel veel flexibiliteit verwacht terwijl het universitaire systeem volgens hem daar eigenlijk niet geschikt voor is. “Als ik college aan meer dan honderd studenten geef, moet ik de tentamens volgens de examenregeling binnen tien dagen nakijken. Ook al heb ik maar een aanstelling voor één dag in de week. Dat is eigenlijk onhaalbaar.”
Ierna blijft beursaanvragen doen om zijn eigen situatie te verbeteren. Zo heeft hij de KnowVU-award gewonnen voor zijn voorstel om de canon van de moderne filosofie te hervormen. Met datzelfde idee heeft hij ook een Comenius-beurs aangevraagd. Daarmee zou hij maximaal anderhalf jaar zijn aanstelling aan de VU tot 0,5 fte kunnen ophogen.