In mijn studentenhuis is het bijzonder leerzaam om een kleine of grote boodschap te doen. Op onze wc hangt namelijk een scheurkalender met van die feitjes. Op de voorkant staat een vraag waarover je de hele dag kunt filosoferen. De volgende dag scheur je het blaadje eraf en is op de achterkant het antwoord te lezen.
Zo heb ik laatst een dag lang mijn hersenen gepijnigd over de kwestie: Wat is de meest gestelde vraag ter wereld? Tijdens mijn ochtendplasje de volgende morgen bleek een huisgenoot het antwoord de dag ervoor al te hebben afgescheurd. Mocht de dader meelezen: je haalt pas een papiertje van de kalender als de datum die erop staat is verstreken!
Ondanks de ongeduldige huisgenoot denk ik toch te weten wat de meest gestelde vraag is in ons dagelijks leven: “Hoe gaat het?’’ Te pas en te onpas smijten we deze drie woorden gedachteloos voor elkaars voeten.

Een paar maanden terug zat ik niet zo lekker in m’n vel. Aangezien ik een groot voorstander ben van het bespreken van mentale problemen, probeerde ik over het algemeen zo eerlijk mogelijk te antwoorden als aan mij werd gevraagd hoe het met me ging.
Daarop volgden heel veel gesprekken met verschillende mensen. Daar zaten mooie en nuttige gesprekken tussen, maar vooral korte onderonsjes die eigenlijk geen recht deden aan de intensiteit van mijn gevoelens.

‘Hoe gaat het?’ is doorgaans niet meer dan de verstikkende openingsvraag van een vluchtige ontmoeting

Op een slechte ochtend stond ik mijn tanden te poetsen terwijl ik me afvroeg of Willem-Alexander spermadonor zou mogen worden (ik was net naar de wc geweest). Een huisgenoot kwam naast me staan voor de spiegel. Hij vroeg opgewekt: “Hoe gaat het?’’
Met nog vijf minuten voor ik de deur uit moest was er niet echt ruimte voor een goed gesprek. De huisgenoot leek zich bovendien meer te bekommeren om hoe zijn haar zat dan om mijn antwoord. “Goed hoor”, antwoordde ik maar.

Inmiddels begrijp ik heel goed dat mensen niet altijd eerlijk zijn in dergelijke situaties. “Hoe gaat het?’’ is doorgaans niet meer dan de verstikkende openingsvraag van een vluchtige ontmoeting, waarbij het antwoord even voorspelbaar als gelogen is.
Daarom vraag ik tegenwoordig het liefst hoe het met iemand gaat wanneer er ook ruimte is voor een minder opbeurende reactie. Tijdens een wandeling bijvoorbeeld, of aan tafel met een kopje thee. Destijds kon ik op die momenten - in alle rust - mijn boodschap écht kwijt. Klein of groot.

 Illustratie: Dido Drachman