Ze komt mijn kamer binnen met een vastberaden blik in haar ogen. X is een studente die zich aanmeldt met angst- en paniekklachten. Die zie ik aanvankelijk niet terug in haar lichaamstaal, slechts in haar verhaal. Wat ik wel duidelijk zie is frustratie. Naar zichzelf, naar die verdomde angst. “Ik wéét ook echt wel dat ik niet bang hoef te zijn, dat het in mijn hoofd zit. Ik doe ademhalingsoefeningen, forceer mezelf spannende dingen te doen. Waarom is het er nog steeds?!”

In onze sessies gaan we aan de slag met het doorbreken van haar angst- en paniekcirkel. X leert het angstige stemmetje in haar hoofd beter kennen, dat veel beperkende overtuigingen heeft en voorspellingen doet die helemaal niet blijken te kloppen. Ze gaat dapper door met ademhalings- en ontspanningsoefeningen, zodat ze minder bang wordt voor de fysieke sensaties en zichzelf kan kalmeren. We maken een lijstje van situaties die ze spannend vindt en maken daar eerste stapjes in. Alhoewel X dus veel leert en ook vooruitgaat, is de lijdensdruk nog steeds heel groot. Haar boosheid daarover zit haar in de weg.

Je kunt ongemakkelijke emoties zien als een boodschap

Ik vertel haar dat je ongemakkelijke emoties, zoals angst, kunt zien als een boodschap. Als je die blijft negeren, gaan alle lichamelijke alarmbellen los. Mijn advies: merk op hoe je reageert als je angst voelt opkomen. Ga je in verzet, of kun je ernaar luisteren? En zeg tegen jezelf: is het oké om bang te zijn? Ik geef haar een schrijfopdracht mee, gericht op zelfcompassie naar dat stuk van haarzelf dat ze moeilijk lijkt te accepteren.

In eerste instantie kijkt X mij met opgetrokken wenkbrauwen aan. Toch ontsnapt haar een grinnikje en zegt ze: ”Het lijkt me tenenkrommend, maar daarom moet ik het denk ik juist doen.”
De sessie erna heeft X haar brief mee. Ze vond het vréselijk. Maar ook interessant. De schrijfopdracht maakte haar duidelijk dat ze vooral vastloopt in perfectionisme. Als iets niet perfect kan, dan begint ze er niet aan of raakt ze in paniek. Eigenlijk is dit zelfsabotage, concludeert ze.
In de afsluitende zin van haar brief herinnert ze zichzelf eraan dat ze juist ook vooruitkomt door zichzelf meer rust en ontspanning te gunnen. Dat er zoveel gebeurt als ze imperfectie meer toelaat en de touwtjes laat vieren.
Er lijkt hierna een shift te hebben plaatsgevonden. Haar angst omarmen, en weten welke boodschap het brengt, blijkt een bevrijding.   

Annebelle Meijers

Studentenpsycholoog