In maart zijn de Tweede Kamerverkiezingen. Inmiddels zijn er verschillende maatregelen in werking gezet om het stemmen coronaveilig te laten verlopen. Juist in tijden van crisis, zo meent het kabinet, moet de bevolking zich kunnen uitspreken over het beleid. Ik kijk naar de Peilingwijzer en zie: forse winst voor de VVD. Rutte staat op 41 zetels; acht zetels meer dan vier jaar geleden. Sinds 2010 is Rutte aan de macht en op basis van de peilingen kun je hier gerust vier jaar aan toevoegen. Dat wordt dan zijn vierde kabinet als minister-president.

Voor mij is de aantrekkingskracht van Rutte een volkomen raadsel. Met een hoop opportunisme waait hij voortdurend mee met de steeds veranderende tijdsgeest. Neem Zwarte Piet. Jarenlang verklaarde hij doodleuk dat ‘Zwarte Piet nu eenmaal zwart is’. Hij veranderde pas van mening nadat bleek dat de helft van alle Nederlanders meent dat het uiterlijk van de knecht van Sinterklaas moet veranderen.

Rutte's afkeer van zowel ‘een visie’ als van ‘sociologische verklaringen’ lijkt mij een belediging voor de gemiddelde kiezer

Of neem de toeslagenaffaire. Terwijl de Belastingdienst nota bene zelf toegaf nationaliteit te gebruiken als een selectiecriterium in de volledig uit de hand gelopen fraudebestrijding, weigerde Rutte hieraan politieke conclusies te verbinden. Pas na het snoeiharde eindverslag van de parlementaire commissie, het vertrek van PvdA-leider Lodewijk Asscher en de groeiende verontwaardiging in de media, stapte Rutte op met zijn gehele kabinet.

Zijn afkeer van zowel ‘een visie’ als van ‘sociologische verklaringen’ lijkt mij een belediging voor de gemiddelde kiezer, maar blijkbaar ziet de Nederlandse kiezer dit volledig anders. Ieder land krijgt de minister-president die het verdient. Zo meent politicoloog André Krouwel dat de kiezer vooral kijkt hoe Rutte ons land leidt door de corona- en de economische crises. Dat zal allemaal best, maar Rutte's aantrekkingskracht kan ook nog te maken hebben met iets anders.

In Zomergasten zei Rutte ooit dat "een politicus altijd een koopman is". Net als een handelaar is een politicus voortdurend op zoek naar nieuwe klanten om zijn spulletjes aan te verkopen. Blijkbaar zijn Nederlanders gek op pragmatische politici en voelt Rutte haarfijn aan wat onder de bevolking leeft. Met een verwijzing naar de toeslagenaffaire zou je hem ook een ‘levend algoritme’ kunnen noemen.