Met internationale vrouwendag - 8 maart - in zicht hebben we weer aandacht voor genderongelijkheden in onze maatschappij. Maar hoe lang is die aandacht nog nodig totdat het echt verschil maakt?!

Een terugkerend onderwerp is dat van vrouwen in de wetenschap: ‘Niet één excuustruus op het hoogste podium’, ‘Vrouwen in de wetenschap achtergesteld’, ‘Vrouwen onzichtbaar in de wetenschap’. Komende week is het precies 104 jaar geleden dat de eerste vrouwelijke hoogleraar van Nederland werd benoemd. Maar de genderongelijkheid in de wetenschap bestaat nog steeds.

Ook ik vind het jammer dat maar één op de vier hoogleraren vrouwen is. Niet alleen vanwege alle morele argumenten. Niet vanwege het feit dat genderdiversiteit in wetenschap voor meer productiviteit en nieuwe wetenschappelijke ontdekkingen kan zorgen. En ook niet omdat mannen en vrouwen even goed presteren tijdens hun wetenschappelijke loopbaan en er dus geen verschil in performance is.

Nee, dat zijn natuurlijk wel allemaal valide argumenten, maar ik mis een ander essentieel argument. En dat komt vanuit een vrouwelijk studentenperspectief: het argument voor het rolmodel. De wetenschappelijke top is verre van een goede afspiegeling van de studentenpopulatie, niet alleen in termen van gender, maar ook betreffende etniciteit en intersectionaliteit.

Het potentieel aan talentvolle vrouwen moeten we nodig stimuleren met rolmodellen

Als vrouwelijke student mis ik rolmodellen. Inspirerende vrouwen die ons, bewust of onbewust, erin laten geloven dat een carrière in de wetenschap wel degelijk toegankelijk is. Toegankelijk, ondanks alle negatieve berichten over een carrière als vrouw in de wetenschap. Want een gezellige toekomst staat je volgens die nieuwsberichten niet te wachten als je kiest voor een carrière in de wetenschap. Zo zou je lijden onder de prestatie- en competitiedrang en zou je altijd te maken krijgen met onbewuste vooroordelen van collega’s, zowel van mannelijke als vrouwelijke.

Ik betrap mezelf er vaak op dat ik ervan uitga dat artikelen geschreven zijn door mannelijke wetenschappers. “The author makes »his« point, by (…)”… Nu blijkt ook nog dat de coronacrisis effect heeft op het aantal wetenschappelijke publicaties van vrouwen. Hoe komen we ooit af van genderongelijkheid als studenten bij het beeld van een wetenschapper nog steeds denken aan een blanke man van rond de vijftig?

Om die reden vind ik rolmodellen essentieel voor het bewerkstelligen van gendergelijkheid in de wetenschap. Er is namelijk zoveel onbenut potentieel onder de jongere generatie studenten. Eerdere studies hebben al aangetoond dat studenten geïnspireerd raken door rolmodellen van hun eigen sekse, maar waarom wordt er niks met deze bevindingen gedaan?

We moeten niet alleen het aantal vrouwen in de wetenschap op korte termijn vergroten en de prestatiecultuur veranderen. Nee, we moeten ook nodig het potentieel aan talentvolle vrouwen stimuleren met rolmodellen. Niet een excuustruus, maar een rolmodel-Nel, dat is wat we nodig hebben!

Pelin Zenigoglu

student diversity officer