Hoe schrijf je een winnende scriptie?

Onderstaande interviews zijn uitgebreide versies van het artikel 'Een prijs winnen met je scriptie, hoe doe je dat?' uit Advalvas van 28 september 2016.

Yussef Al Tamimi kreeg een 10 | Daniëlle Bovenberg was de beste van haar faculteit  | Annie Wong won de eerste VU-scriptieprijs

Yussef Al Tamimi (24) kreeg een 10 voor zijn masterscriptie. Een cijfer dat zijn begeleider nooit eerder had uitgereikt.

Al Tamimi won twee prijzen met zijn masterthesis bij Rechtsgeleerdheid The Protection of Vulnerable Groups and Individuals by the European Court of Human Rights. De Max van der Stoel Human Righst Award voor de beste scriptie over mensenrechten van 2015 in Nederland en Vlaanderen. En de Jan Brouwer Scriptieprijs rechtswetenschappen 2016 van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. 

Hij analyseerde ruim negenhonderd arresten van het Europese hof voor de rechten van de mens waarin het begrip ‘kwetsbare groepen en individuen’ aan orde komt. “Dit onderwerp interesseert me omdat het een fundamentele vraag in het recht raakt. Daar is meestal het uitgangspunt dat alle mensen vrij zijn geboren. Het begrip kwetsbaarheid zet daar vraagtekens bij. Mensen zijn ook afhankelijk van hun omgeving en volgens het Europese Hof hebben kwetsbare mensen soms extra rechtsbescherming nodig”, zegt Al Tamimi.

Durf contact te zoeken

Dit onderwerp interesseerde hem nog meer omdat het relatief nieuw is en er nog weinig publicaties over bestaan. “Ik las er een artikel over van een wetenschapper van Universiteit Utrecht. Met hem heb ik contact gezocht en besproken hoe ik onderzoek ernaar kon doen. Dat is gelijk een van mijn scriptietips. Neem initiatief en durf contact te zoeken met mensen als dat nuttig is. Ook al ken je ze niet. Je hebt blijkbaar dezelfde interesse in een onderwerp; als je oprechte enthousiasme toont dan helpen mensen je graag verder.”

Werk gestructureerd

Het doorpluizen van de vonnissen was veel werk, maar Al Tamimi is er niet erg lang mee bezig geweest. Alles bij elkaar  zo’n drie maanden. “Ik ben er in totaal wel een jaar mee bezig geweest, maar telkens een korte periode omdat ik ook veel andere dingen ernaast deed. Gestructureerd werken met duidelijk voor ogen wat je wilt bereiken,” legt hij zijn werkwijze uit.

Het onderwerp moet je interesseren

Het kiezen van een onderwerp vindt hij de belangrijkste en moeilijkste stap voor een goede scriptie. “Dat onderwerp moet je zelf interessant vinden, passen binnen je vakgebied en bovendien passen bij wat je na je studie wil gaan doen. Bij een onderwerp dat niet bij je past, loop je het risico je motivatie te verliezen.” Zijn begeleiders waren in deze fase van het proces erg belangrijk voor hem. “Ik kon mijn opzet en aanpak goed met hen bespreken en kreeg veel en gelukkig vooral positieve feedback. Dat gaf me het gevoel dat ik op de goede weg zat.”

Heel veel schrijven

Redelijk goed kunnen schrijven is volgens hem ook een belangrijke voorwaarde voor een mooie scriptie. ‘’Mijn bachelorscriptie was een prima oefening. Daarnaast heb ik een minor en master rechtsfilosofie gedaan. En daar moet je heel veel papers schrijven. Dat was een uitstekende leerschool. Ik heb mijn scriptie in het Engels geschreven, maar dat was geen probleem omdat ik een tweetalige middelbare school heb gevolgd.”

Na zijn afstuderen heeft hij nog een master in Oxford gevolgd. Of zijn thesis daarbij heeft geholpen weet hij niet. “Er is een heel strenge selectie, maar dat werkt als een blackbox. Ik weet niet waarom ik precies ben toegelaten. Misschien wel omdat ik ook veel dingen naast mijn studie heb gedaan of een goede motivatie had. Maar een 10 en twee prijzen staan natuurlijk niet slecht op je cv.”

Altijd bronnen vermelden

Al Tamimi heeft zijn these omgewerkt tot een artikel in een Europees journal, waarmee hij erg blij is. En nu heeft hij een beurs om een onderzoeksaanvraag in te dienen voor een promotie op zijn vertrouwde faculteit Rechtsgeleerdheid. “Daar heb ik gewoon voor moeten solliciteren hoor, maar ik geef toe: de docenten waren mijn naam nog niet waren.” En tot slot nog een tip. “Geen plagiaat! Pas op met internet. Ook alles wat je daarvan gebruikt moet je netjes met bronvermelding verantwoorden.”

Daniëlle Bovenberg (24) schreef in 2015 de beste masterthese van de faculteit Sociale Wetenschappen. Ze ontving daarvoor de facultaire Johannes van der Zouwen Award. 

Vijf maanden liep Daniëlle Bovenberg mee in een verpleeghuis voor ouderen. Haar masterscriptie, The Cloak of Visibility. Accomodating Transparency and Opacoity in A Nursing Home, ging over haar ervaringen en antropologische observaties aldaar. Participerende observaties om precies te zijn. Zelf noemt ze het een etnografische beschrijving. De jury vond de scriptie om meerdere redenen uniek. Ze kreeg er een 9,5 voor. Uit het juryrapport: ‘De observaties zijn niet alleen onthullend, maar ook ongewoon kritisch geanalyseerd. Ze laten bijvoorbeeld zien hoe professionals en managers ‘transparantie’ gebruiken, niet alleen om bepaalde zaken voor het voetlicht te brengen, maar ook om andere zaken juist búíten dat voetlicht te houden.’

Vroeg nadenken, vroeg beginnen

Toen ze aan de master culture, organization & management begon, ging ze al snel nadenken over haar masterthesis. Ze werkte al een tijdje als vrijwilliger in een verpleeghuis en in haar studie kreeg ze college over een etnografische manier van onderzoek doen naar organisaties. Ze kwam op het idee die twee zaken te combineren door te kijken hoe transparantie in de praktijk in een verpleeghuis voor verschillende partijen werkt. Ze liep twee dagen in de week mee op een verpleeghuisafdeling en schreef daar uiteindelijk drie verhalen over voor haar scriptie. “Ik ben heel erg van mezelf uitgegaan. Delen zijn ook in de ik-vorm geschreven. Wat wil ik eigenlijk onderzoeken? Wat zie ik gebeuren? Hoe moet ik dat analyseren?” licht ze haar aanpak toe.

Schrijven serieus nemen

Ter voorbereiding had ze soortgelijke onderzoeken doorgenomen, vooral om de aanpak van schrijven te bestuderen. “Ik wilde een mooi geschreven scriptie afleveren. Taal is belangrijk voor mij. Ik heb boekjes gelezen over verhalen schrijven en gedichten maken.” Niet dat die voorbereidingen direct tot het gewenste resultaat hebben geleid, want haar begeleider heeft nog geadviseerd om de concept-versie flink onder handen te nemen. Het was namelijk nog net niet wat het had kúnnen zijn. En dat advies volgde ze met zeer goed gevolg op.

Niet uitstellen

Een belangrijke les trok ze uit haar profielwerkstuk op de middelbare school. “Dat liep helemaal in de soep. Ik wist niet waar ik moest beginnen en stelde het telkens maar uit. Dat wilde ik niet nog een keer meemaken. Daarom ben ik aan het begin van mijn master direct gaan nadenken over mijn these en heb vrij snel een aantal onderwerpen bedacht. Het voordeel daarvan was dat ik bij andere vakken alvast inhoudelijk voorwerk kon doen door bijvoorbeeld papers te schrijven die relevant waren voor mijn scriptieonderzoek.”

Een goede leerschool was ook haar bachelorstudie aan het University College in Utrecht waar ze heel veel papers moest afleveren. Een belangrijke tip is dan ook: “Stel die scriptie niet uit, maar trek  ’m naar je toe! Het is een kans om iets leuks en moois te doen.”

Naar begeleiders luisteren

Bovenberg is erg blij met de twee begeleiders die haar gestimuleerd en uitgedaagd hebben. “Zo kreeg ik het advies niet te veel boeken vooraf te gaan lezen, maar gewoon het veld in te gaan om goed rond te kijken wat ik zoal tegenkwam. Tevens legden zij de vingers op de zwakke plekken in mijn onderzoek, zodat ik die kon verbeteren.”

Met anderen erover praten

Een andere steun was het scriptieklasje. “Je bent heel veel alleen bezig en soms voelt dat eenzaam. We kwamen met een aantal scriptieschrijvers regelmatig bij elkaar met onze begeleider. Zo konden we ervaringen uitwisselen en elkaar adviezen geven.” Ook de koffieautomaat op haar faculteitsafdeling was een steunpunt. “Daar kwam ik vaak medewerkers en promovendi tegen die vroegen hoe het met mijn onderzoek ging en soms heel bruikbare tips gaven. Bijvoorbeeld over een artikel dat ik zou kunnen lezen.” Dat is een andere tip van haar. Maak van je scriptie geen eenzaam gevecht. Praat er met anderen over.

Intens met mensen bezig zijn

Niet dat het gevecht al voorbij is. Ze heeft een beurs gekregen om haar scriptie om te werken tot een artikel voor een wetenschappelijk tijdschrift, maar dat valt niet mee. “Ik moet mijn verhaal nog een keer vertellen, maar nu in een andere vorm. Die zoek ik nog.’’ Inmiddels heeft ze ook voor een jaar een aanstelling als juniordocent. Wat heeft dit sriptieonderzoek nou opgeleverd voor haar? “Ik ben er persoonlijk door veranderd. Een tijd zo intens bezig zijn met mensen in een verpleeghuis doet echt iets met je. Ook al kijk je er als wetenschapper naar.”

Annie Wong (24) kreeg vorig jaar tijdens de dies de eerste scriptieprijs van de VU voor haar masterthese Post Earnings Announcement Drift and Uncertainty Avoidance: A Cross-Cultural Perspective.

Voor de master accounting & control deed Annie Wong onderzoek naar de vraag of het verschil in investeerdersgedrag tussen landen door culturele factoren is te verklaren. “Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat beleggers niet volledig rationeel handelen en dat dit invloed heeft op de koersen van de aandelen. Ik heb laten zien dat er tussen landen verschillen zijn. Beleggers in België, Frankrijk, Engeland en Zweden reageren niet hetzelfde. Culturele aspecten spelen een rol. Dat is een vrij nieuw inzicht.”

Ze kreeg een 9 voor haar scriptie. “Het had iets beter kunnen zijn als ik meer tijd had gehad”, zegt ze. In één jaar tijd deed ze twee opleidingen: namelijk ook nog de master ondernemerschap. “Ik had het heel erg druk en sliep soms maar vier uur per nacht en een beetje in de trein. Voordeel was dat ik eerst mijn scriptie schreef voor ondernemerschap, waar ik veel van heb geleerd. Daardoor werd mijn tweede scriptie beter.” Daar besteedde ze wel haar hele zomervakantie aan.

Volg je interesses

Ze kwam pas vrij laat op het idee voor haar these, maar was al eerder geïnteresseerd in cultuurverschillen en diversiteit. Ze studeerde onder meer een semester in Hongkong. “Ik vind het interessant om verschillende dingen met elkaar te verbinden. Door een interdisciplinaire benadering ontstaan nieuwe inzichten, zeker als je daar ook nog diversiteit bij betrekt.”

Kijk op Youtube naar filmpjes over statistiek

Ter voorbereiding op haar onderzoek heeft ze een extra boek over statistiek gelezen, vooral over de praktische kanten daarvan. Hoe je werkt met SPSS en zo. “Tijdens mijn onderzoek heb ik best wel met de data zitten worstelen. Soms was het stom en frustrerend. Maar gelukkig staan er ook op Youtube veel filmpjes over hoe je met statistiek moet omgaan. Als je dan uiteindelijk toch een antwoord op je onderzoeksvraag vindt, geeft dat een heel bevredigend gevoel.”

Ze heeft veel feedback van haar begeleider gekregen. “Hij gaf me tips om bepaalde artikelen en papers te lezen. Maar maakte ook opmerkingen over mijn schrijfstijl. Ik gebruikte te veel dezelfde zinsconstructies. Dankzij zijn aanwijzingen ben ik beter gaan schrijven.”

Formuleer zo eenvoudig en helder mogelijk

Over de stijl van een these heeft ze nog een tip. “Probeer zo eenvoudig en helder mogelijk te formuleren. Veel studenten gebruiken moeilijke woorden en ingewikkelde zinconstructies omdat dat intelligenter en wetenschappelijker lijkt.’’

Zij vond het prettig dat ze tijdens het hele proces snel feedback van haar begeleider kreeg. “We hebben goed over de onderzoeksvraag gesproken, zodat die niet te groot en te breed werd. En we hebben regelmatig de voortgang doorgenomen. Als je pas met je concept-scriptie naar je begeleider gaat, is het vaak al te laat. Dan loop je het risico dat je heel veel moet verbeteren  en veranderen.”

Maak gebruik van eerder opgedane kennis

Een ander advies is dat je zo veel mogelijk kennis moet gebruiken die je bij eerdere vakken hebt opgedaan. “Ik zag mijn scriptie als een afronding van wat ik eerder heb geleerd, niet als een heel nieuwe studie. Ik heb echt geprobeerd de dingen die ik al wist bij elkaar te brengen en daar net iets extra’s aan toegevoegd.’’

Zie het niet als een opdracht

Door aan haar scriptie te werken, heeft ze de smaak goed te pakken gekregen. “Je moet een scriptie niet zien als een opdracht die je moet doen, maar iets wat je zelf interessant vindt. Het werkt heel motiverend als je het gevoel hebt dat je op zoek bent naar iets wat jezelf bezig houdt.’’Na haar afstuderen wilde ze dan ook verder in de wetenschap en solliciteerde op een promotieplaats in Utrecht. Ze vroeg de professor bij wie ze assistent was geweest om een referentie. “Wat jammer dat je weggaat. Wil je niet hier blijven?” was zijn reactie.” En een tijdje later kon ze een promotieplaats krijgen op haar oude afdeling.