Onafhankelijke journalistiek over de Vrije Universiteit Amsterdam | Sinds 1953
27 maart 2024

Campus
& Cultuur

‘Vier miljoen euro is een rimpeling in de vijver’

Afgelopen zomer werden bestuur en medewerkers het eens: de VU moet democratischer. Maar hoe dan? Daarover wordt op donderdag 14 januari een grote bijeenkomst belegd. Een van de onderwerpen is de financiële autonomie van de universiteit. Die is groter dan veel mensen denken, zegt Frans van der Woerd, milieueconoom en lid van de ondernemingsraad.

Financiële autonomie, is dat geen luchtfietserij?

“Er bestaat een verwrongen beeld van wat er top-down wordt neergelegd bij faculteiten en universiteiten. In het nieuwe instellingsplan hebben de faculteiten een grote financiële vrijheid. Faculteiten krijgen  een lumpsum voor onderwijs en onderzoek, zonder veel centrale regels over de besteding ervan. Zo kunnen ze bijvoorbeeld zelf bepalen hoeveel kleine opleidingen ze willen houden en of ze die laten subsidiëren door grote opleidingen.”

Terwijl de nadruk de laatste jaren juist lag op centralisatie van het bestuur.

“De druk was heel groot om het centrale, VU-brede model te vertalen naar de faculteiten, maar in het nieuwe instellingsplan is daar geen sprake meer van. Bovendien hadden en hebben alle faculteiten hun eigen verdeelmodel. Er is, althans op papier, behoorlijk wat autonomie.”

Maar de autonomie ten opzichte van het ministerie van onderwijs is toch zeer beperkt?

“Ook de universiteit krijgt van het ministerie een lumpsum voor onderwijs en onderzoek op basis van een aantal vaste criteria. Behalve die zeven procent daarvan die is gebaseerd op de zogenaamde prestatieafspraken, wat een vlek op het blazoen is, bestaan er nauwelijks verplichtingen ten aanzien van de besteding daarvan. Of de universiteit nou tien procent of vijftien procent van dat bedrag aan huisvesting wil besteden, dat staat haar volkomen vrij. De VU heeft  in de prestatieafspraken uit 2012 zelf bepaald dat ze omlaag wil naar veertig bachelor opleidingen  en dat is haar eigen beleidskeuze.”

Maar het college van bestuur verdedigt zelf vaak de bezuinigingsmaatregelen met het verhaal dat het van Den Haag moet, vanwege die financiering op basis van studiepunten.

“Verwijzen naar anderen als oorzaak van vervelende maatregelen is gemakkelijk, dat hoort bij de tactiek van bestuurders, en bij het debat. Omdat de VU twee jaar geleden is gestopt met groeien, wordt het bedrag op basis van studiepunten in 2016 met vier miljoen gekort. Maar die vier miljoen is maar één procent van het totale bedrag dat ze uit Den Haag krijgt, statistisch gezien een rimpeling in de vijver.”

En op 14 januari wordt er gediscussieerd over de mogelijkheden van die autonomie?

“Inderdaad. Faculteiten kunnen ervoor kiezen dat opleidingen minder op basis van studiepunten worden gefinancierd, maar dat het vaste bedrag groter wordt, zodat ook kleine opleidingen altijd een bepaald aantal docenten kunnen behouden. Een hoger vast bedrag gaat natuurlijk wel ten koste van de variabele vergoeding per student. Maar hopelijk komen mensen op die bijeenkomst met creatievere ideeën. Alles staat nog open, er is nog niets vastgelegd. Dus iedereen kan zijn invloed doen gelden. Kom maar op met goede, innovatieve voorstellen!”

Grote democratiseringsbijeenkomst

Afgelopen zomer werden bestuur en medewerkers het eens: de VU moet democratischer. Maar hoe dan? Daarover is op donderdag 14 januari een grote bijeenkomst in de medische faculteit. Alle medewerkers en studenten worden uitgenodigd om mee te bepalen hoe de VU moet worden bestuurd. De commissie Democratisering VU schrijft dan aan de hand daarvan een initiatiefvoorstel.

Meer informatie en de mogelijkheid om u aan te melden vindt u hier.

 

 

Reageren?

Houd je bij het onderwerp, en toon respect: commerciële uitingen, smaad, schelden en discrimineren zijn niet toegestaan. Reacties met url’s erin worden vaak aangezien voor spam en dan verwijderd. De redactie gaat niet in discussie over verwijderde reacties.

Velden met een * zijn verplicht
** je e-mailadres wordt niet gepubliceerd en delen we niet met derden. We gebruiken het alleen als we contact met je zouden willen opnemen over je reactie. Zie ook ons privacybeleid.