Arie Storm schreef een roman waarin de afdeling Nederlands van de VU een belangrijke rol speelt. Spannend voor ingewijden, maar geen wereldliteratuur.
Afrekening
Een paar jaar geleden haalde de faculteit Letteren met enig tromgeroffel Arie Storm binnen. De literatuurcriticus van Het Parool kwam als gastdocent cursussen creatief schrijven geven. Inmiddels is hij met stille trom vertrokken, maar heeft nog wel even een erfenis achtergelaten in de vorm van een literaire thriller Maans stilte, die onlangs verscheen. Daarin rekent hij af met zijn oud-collega’s van de afdeling Nederlandse taal en cultuur.
Lijk naar de kelder
Het plot begint bij de liften in het hoofdgebouw. Als August Voois, het alter ego van Storm, wil instappen ziet hij Eddie Maan bloedend op de grond liggen. De hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde ligt er voor dood bij. De liftdeuren gaan echter dicht voordat iemand kan instappen en de lift verdwijnt naar de kelder.
Weinig vleiends
Voois is net door Maan, waar ingewijden ongetwijfeld het hoofd van de afdeling Nederlands Ben Peperkamp in herkennen, ontslagen. Misschien is het daarom nog te begrijpen dat hij weinig vleiends over de hoogleraar zegt. ‘Van het begin af aan had het August verbaasd hoe ze de grootste idioot met de minste sociale vaardigheden en de geringste wetenschappelijke reputatie deze functie hadden kunnen geven – want dat wás Maan.’ Oké, dat kan nog beschouwd worden als, al dan niet-terechte, inhoudelijke kritiek.
Op de vrouw
Goedkoper, of misschien rancuneuzer, zijn de typeringen van andere oud-collega’s. Over hoogleraar literaire kritiek Elsbeth Etty bijvoorbeeld: ‘een vrouw van een jaar of zestig voor wie het gezegde van achteren lyceum, van voren museum als voor geen ander opging.’ Een beetje docent creatief schrijven had zo’n zin in een werkstuk van een student waarschijnlijk als te oubollig geschrapt.
Geen literair hoogstandje
Ook de typering van gastschrijver Ronald Giphart vind ik geen literair hoogstandje: ‘Overal hingen er affiches met daarop de in zijn manier van schrijven altijd jeudig – zeg maar gerust infantiel – gebleven auteur die in de jaren negentig van de vorige eeuw even flink aan de weg had getimmerd, maar die even zo goed inmiddels een kale kop, een onderkin en een niet te missen bril had gekregen.’
Filosofietjes
Zo passeren nog een paar oud-collega’s de revue. Maar een groot deel van het boek speelt zich af in het dagelijks leven van Voois en zijn herinneringen. Dat geeft mogelijkheden tot beschouwingen, zoals: hoe maak ik van mijn leven een roman?, want daar draait volgens zijn vrouw het bestaan van Voois om .
Open einde
Uiteindelijk eindigt het plot van de thriller een beetje in het niets, dus ik kan het ook niet verklappen.
Misschien is dit citaat uit de Volkskrant wel een goede conclusie: ‘Storm zelf kan een paar lessen gebruiken van een bekwame docent creative writing.’
Arie Storm, Maans stilte, uitgeverij Prometheus, 160 pag, € 16,95